Atatürk’ün kişilik özellikleri tüm devrimlerine damgasını vurmuştur.
Gerçekçilik, Araştırmacılık, Yaratıcılık
Bağımsızlık
Ulusçuluk
Hoşgörü ve saygı
Kararlılık ve Sorumluluk
Halkçılık
Devletçilik örgütçülük
İş birliği tavrı
Cumhuriyetçilik
Laiklik Devrimcilik
Atatürkçü Kişilik Özellikleri
Türk insanı ve toplumun doğal özelliklerinin kişiliğinde simgeleştirdiği ‘’Atatürkçü kişilik özellikleri’’Türk toplumunun toplumsal kişilik özelliklerinin temelidir.Türk toplumu Atatürkçü kişilik özelliklerine sahip bireylerden oluşmuş Atatürkçü bir toplum haline gelmelidir.Atatürkçü kişilik özelliklerinin temel çerçevesini Atatürk ilkeleri oluşturmaktadır. Bu özellikler şu şekildedir;
Cumhuriyetçi Kişilik Özellikleri
- Demokratik tutumlu
- Özgür düşünce ve tutum Sahibi
- Adaletli ve barışçı
- Erdemli ve uygar
- Topluma ve kurumlarına saygılı
- Yasalara uyan disiplinli dengeli sabırlı
- Hoşgörülü ve insancıl
- Kişi örgüt ve toplum çıkarlarını dengeleyen
- Görev ve sorumluluk bilinci olan
- Sorunlara dönük ve gelişmeye inançlı
Ulusçu Kişilik Özellikleri
- Bağımsız düşünce ve tutum sahibi
- Toplumsal yapıyı ve amaçlarını bilen
- Geçmişi inkar etmeyen ancak öz eleştirici gücü olan
- Geleceğe dönük amaçları bulunan ve bunlar toplumsallaştırabilen
- Araştırıcı gerçekçi yaratıcı olan ve taklitçilikten kaçınan
- Ulusu temsil eden simgelere ve büyüklerine saygılı
- Ulusun çıkarlarını kollayan ve geliştiren
- Evrensel kültür ve görüş sahibi diğer uluslara saygılı
- Tartışmaya açık peşin yargılı olmayan
- Cesaret sahibi iş birliğine yatkın birleştirici
Devletçi Kişilik Özellikleri
- Devletin toplum düzeninin temeli olduğuna inanma
- Devletin çıkarlarını koruma ve geliştirme
- Devletin toplumsal sorumluluğunu bilme
- Milli demokratik hukuk sosyal laik çağdaş devlet anlayışını taşıma
- Katı bürokrat davranışlarından uzak kalma
- Devlet ilişkilerinde ussal davranış anlayışında olma
- Dürüst eşitçi ve gerçekçi olma
- Devletin yanında ona uygun toplumsal sorumluluk duygusunu taşıma
- Toplumda devlete düşen başlıca görevler hakkında bilgili olma ve amaçlarını bilme
- Devletin toplumun bireyleri diğer kurum ve örgütleri ile devletler arası ilişkilerinde derin kültür ve sağduyu sahibi olma
Halkçı Kişilik Özellikleri
- Halka karşı saygılı ve kamuoyu duyarlılığına sahip olma
- Halkın sorunlarını bilme ve kendi çapında çözme çabalarına katılma
- Halka karşı adil dengeli gerçekçi tutum gösterebilme
- Halkı sevme ve ona inanma
- Halkın kültürüyle etkileşim sağlayabilme ve onun kültürüne katkıda bulunma
- Halka karşı toplumsal sorumluluk duyma ve toplumsal bir kişilik geliştirme
- Kişisel grupsal sınıfsal örgütsel vb amaçlar için halkı araç olarak kullanıp onu zor duruma sokarak çıkar sağlama anlayışından uzak kalma
- Halkı bütün olarak görüp çeşitli ırk din mezhep meslek sınıf vb açılarından bölme ve ayrıcalıklı tutum gösterme düşüncesini taşımama
-Halka karşı dürüst olma yalan söyleyip sahteci davranışlarda bulunmama
- Birey örgüt kurum yöre bölge ulus amaçları ile evrensel amaç ve davranışlar içinde belli bir halkçı yaklaşım gösterebilme
Laik Kişilik Özellikleri
- Cumhuriyetçi ulusçu ve devletçi halkçı devrimci kişilik özelliklerini taşıma
- Bireysel din anlayış ve tutumuna sahip olma
- Gelenekçi kalıpların dışında davranış yeteneği gösterme gerçekçi olma
- Ussal davranış alışkanlığından bulunma;bilim üstünlüğü ve kılavuzluğunu benimseme
- Başkalarının görüş ve inançlarına karşı hoşgörü sahibi olma sabırlı davranma
- Bağımsız düşünebilme
- Uygarca tutum ve davranışları benimseyebilme
- Peşin yargılardan uzak tarafsız görüş ve davranış özellikleri taşıma
- İnançları ussallaştırabilme ussal niteliği olmayanları toplumsal davranış kalıplarına sokmama
- Devlet ve diğer örgütlerin işlerini başta din olmak üzere benzeri kurumların düşünce ve inanç sistemlerinin etkisi dışında görüp yorumlayabilme
Devrimci Kişilik Özellikleri
- Cumhuriyetçi ulusçu devletçi halkçı laik kişilik özelliklerini taşıma
- Baskıcı tepeden inmeci olmayıp başkalarını anlayışla karşılayabilme
- Özgür düşünce ve davranış sahibi olma
- Çağdaş tutumları benimseyebilme
- Amaç ve hareketlerinde bilimi temel alma
- Davranışlarını gelişigüzel duygusal tepkilere değil planlı tutuma dayandırma
- Amaçları ve ulaşma yollarını araştırma süreçleri sonucu saptayabilme
- Geliştirmeyi planlı ve araştırmaya dayanan değişme aşamalarından geçerek sağlamaya inanma
- Araştırma değişme ve geliştirmeyi uyarlamada görebilme bunun içinde başkalarına gelişmeyi inanç olarak aşılayabilme gücünde olma
Gerek bireyde gerek kurum veya örgütleriyle bütün toplumda devrim anlayışını devirmek yıkmak çabalarına değil sürekli ve aşamalı gelişme anlamını içeren evrimleşme düşüncesine bağlayabilmek Atatürk ilkelerinin bir bütün olması nedeniyle bazı özellikler birkaç ilkenin içinde yer almaktadır.Aslında bu özellikler toplumun sürekliliğini sağlayacak geleceğin insanında olması gereken kişilik özelliklerine bir bakış açısı getirmektir.Belirtilen kişilik özellikleri temel insanlık değerleri toplumsal yapının gereksinim duyduğu başka bir deyişle topluma yararlı çağdaş insanı ortaya çıkartmaktadır.Aslında bu durum günümüz insanının temel insanlık değerlerinin ne olması gerektiğini vurgulamaktır.Kuşkusuz Türkiye Cumhuriyetinin Gelecekteki insanlarına toplumsal kültürel kişiliğin sağlanmasında sorumluluk duygusu taşıyan insanlara ve kurumlara görev düşmektedir.Amaç insana; topluma yarar sağlayan çağdaş en önemlisi Türkiye cumhuriyeti vatandaşlığı kişiliğini oluşturmak ve yönlendirmektir.Gerekli araştırmaları yapmak sorunları getirmek ve çözüm önerilerinde bulunmak toplumsal sorumluluğunu alan insanlara düşmektedir.